Podstawy lutowania

Podstawy lutowania.

Jest to kontynuacja artykułu dotyczącego lutowania. W poprzednim artykule opisaliśmy, co jest nam potrzebne - dziś trochę o tym jak lutować poprawnie.
 

W lutowaniu dla początkujących, wyjaśnimy jak możesz nauczyć się lutować rożne komponenty używając kilku rożnych technik .

Początkowo lutowanie może wydawać się nieco zniechęcające, jednak z czasem zobaczysz, że jest to czynność dość prosta i łatwa do opanowania, a z każdym nowym lutowaniem łatwiej o większą wprawę.

Ta instrukcja jest dla początkujących i zawiera podstawowe informacje, więc jeśli masz doświadczenie i umiesz już lutować - to nie czytaj dalej, bo tracisz czas .
 

Lutowanie jest to proces, w którym używamy materiał u wypełniającego czyli lutu ( cyny) do łączenia dwóch kawałków metalu.

Lutowanie odbywa się w relatywnie niskich temperaturach - około 300stopni. Podobne jest nieco do spawania, które odbywa się w wyższych temperaturach i również polega na łączeniu materiału .

W lutowaniu materiał wypełniający staje się płynny, powleka metalowe elementy z którymi się styka, a następnie pozostawiony do wystygnięcia stygnie i łączy je.

Wraz z ochładzaniem się lutu twardnieje łączenie.
 

Od czego zacząć ?

Bezpieczeństwo przede wszystkim -czyli gogle dla ochrony oczu (może się zdarzyć, że rozgrzana cyna pryśnie) oraz odpowiednia wentylacja ( bo opary wydzielane przy lutowaniu są szkodliwe).

Lutowanie należy rozpocząć do przygotowaniu przestrzeni tak, żeby manewrując lutownicą niczego nie uszkodzić lub by kapiąca, rozgrzana cyna niczego nie uszkodziła. Należy pamiętać, że rozgrzana lutownica ma temperaturę około 300-400stopni i może narobić nie lada zniszczeń, więc dobrze zaplanuj gdzie będziesz odkładać lutownicę.

Następnie należy przygotować narzędzia do pracy: szczypce, kombinerki, podstawkę pod lutownicę, cynę lutowniczą, opcjonalnie kalafonię lub pastę lutowniczą, koszulki termokurczliwe itd.

Gdy już rozplanujemy sobie stanowisko pracy, możemy przygotować elementy do lutowania. Jeśli jest to elektronika, to należy pamiętać żeby nie przenieść potencjału z lutownicy na płytkę elektroniki, bo można ją uszkodzić. Niektórzy stosują specjalne opaski uziemiające. Jest to szczególnie ważne przy lutowaniu bardziej zaawansowanej elektroniki. Oczywiście wszystko, co lutujemy musi być odłączone od napięcia.

Kolejnym krokiem jest przygotowanie elementów do lutowania - dobrze żeby były unieruchomione, niektórzy stosują do tego tzw. trzecią rękę.

Jeśli lutujemy przewody należy zdjąć z nich izolacje.
 

Lutowane przewody należy skręcić razem, a następnie powlekać je cyną . Można też je zamoczyć w kalafonii lub nabrać trochę kalafonii na grot lutownicy i z rozgrzanej lutownicy przenieść trochę kalafonii lub pasty na elementy które później będziemy pokrywać cyną.

Lutowanie jest bardzo proste, ale wymaga delikatności i precyzji. Nie wolno na siłę wciskać grotu lutownicy w cynę. Jeśli lutujesz lutownicą oporową musisz trochę odczekać zanim lutownica się rozgrzeje i osiągnie temperaturę roboczą.

Metoda pierwsza

Weź lutownicę i włóż grot w cynę w taki sposób, żeby się stopiła na grocie. Następnie przyciśnij lutownicę na pożądany komponent i rozciągnij na nim lut. Po nałożeniu wystarczającej ilości lutowia zdejmij grot lutownicy z komponentu. Metoda ta jest optymalna, gdy mamy mało miejsca, np. na płytce są ciasno umiejscowione elementy, ponieważ łatwo jest kontrolować ilość stopionej cyny.

Metoda druga

Gdy lutujesz elektronikę np. kondensator, upewnij się ze w otwory w płytce możesz włożyć jego nóżki, a później z drugiej strony płytki zlutujesz je poprzez przyłożenie cyny i rozgrzanego grotu lutownicy do styku nóżki z płytą (od dołu pytki, zakładając oczywiście, że od góry włożyłeś kondensator)

Jakie możesz popełnić błędy i co mogło pójść nie tak:

• Zimny lut: lutowanie nie jest kompletne czyli nie nastąpiło połączenie elementu z płytą , cyna nie wypełniła przestrzeni między nóżką a otworem w płycie i tak polutowany element nie będzie przewodził prądu.

• Lutując razem dwa końce przewodów zapomniałeś założyć przed lutowaniem rurkę termokurczliwą

• Po w lutowaniu elementu układ nie działa jeśli obiekty nie są umieszczone we właściwej orientacji. Ważne jest, aby pamiętać o plusowych i minusowych stronach komponentów. Wiele elementów wygląda bardzo podobnie, więc pamiętaj o umieszczeniu ich w odpowiednich obszarach na płytce drukowanej.

• Jeśli w trakcie lutowania nieprawidłowo podłączono dwa komponenty spowoduje to zwarcie, a płytka drukowana nie będzie działać. Należy rozlutować i zacząć od nowa.

Najwięcej osiągniesz ćwicząc. Więc najlepiej popracować nad jakąś starą płytką elektroniki np. ze starego radia, i zacząć od wylutowania elementów. Przy okazji możesz poćwiczyć z odsysaczem do cyny i poćwiczyć odciąganie cyny podczas rozlutowania.

Gdy wiesz już jak zachowuje się cyna i jak wylutować element z płytki teraz możesz spróbować go wlutować z powrotem.

Na początek cyna 1mm i lutownica oporowa, to takie niezbędne minimum

Optymalny zestaw to lutownica pistoletowa 100W, cyna 1-2mm i kalafonia.